Fas’ın Katar’daki Dünya Kupası’nda elde ettiği büyük muvaffakiyet ülkedeki ekonomik sıkıntıların gölgesinde kaldı.
Fas, Avrupa’nın en düzgün futbol ekiplerinden kimilerini yenerek Katar’da Dünya Kupası’nda yarı finale kadar yükseldi. Bu olay bir Afrika kadrosu için birinciydi ve Arap dünyasındaki taraftarların büyük coşkusuna neden oldu.
Ancak Kuzey Afrika ülkesi bir yandan futbol gruplarının muvaffakiyetini kutlarken öteki yandan kuraklık ve Rusya Ukrayna savaşının neden olduğu fiyat artışları ile boğuşuyor.
Milli ekibin başarısı son otuz yılın en yüksek enflasyon düzeyi olan yüzde 8’i aşan yıllık enflasyonla uğraşan Faslı tüketiciler ve işletmeler için uygun bir dikkat dağıtıcı olsa da toplumsal medyada başarıyı kutlayan Faslı taraftarlar da yüksek fiyatlardan şikayet etmeye başladı.
Ülkedeki finans kuruluşları, Fas Merkez Bakası’nın salı günkü üç aylık toplantısında gösterge faiz oranını 50 baz puan artırarak yüzde 2,5’a çıkaracağını iddia ediyor. Bu, eylül ayındaki artışın akabinde para siyasetindeki ikinci sıkılaştırma olacak. Ayrıyeten faizlerin bu oranla 2008 sonrası en yüksek düzeye çıkması bekleniyor.
SOKAKLARDA GÖSTERİLER
Toplumdaki reaksiyon ise dünya kupası sırasında sokaklara da sıçradı. Faslı yetkililer, Rabat’ta ve ülkenin en büyük kenti Kasablanka’da yüksek fiyatları, yolsuzluk savlarını ve insan hakları kısıtlamalarını kınayan şovlara müsaade verdi.
Bu cins olaylar, geçtiğimiz on yılda Orta Doğu ve Kuzey Afrika’daki halk ayaklanmalarını geride bırakmış bir ülke için epey çarpıcı. Yetkililer de bu durumun farkında. Devlet bu yıl halkın öfkesini denetim altına almak için sübvansiyon harcamalarını neredeyse ikiye katladı. Lakin ülkedeki ekonomik zorluklar bitmedi.
Diğer yandan Fas’ın ana ticaret ortağı Avrupa Birliği de dahil olmak üzere pek çok merkez iktisat mali sıkılaştırma dalgasına girmiş durumda. Bu da Fas’ı nakdî sıkılaşma atılımına iten bir öteki gelişme.
Uluslararası Para Fonu (IMF) kasımda yaptığı değerlendirmede, Fas’ın yıllık enflasyonu 2024’te yüzde 2’ye indirme amacını tutturması için faizleri artırması gerekeceğini söyledi.
IMF, turizm ve tarıma dayalı iktisadın bu yıl yüzde 0,8 büyüyeceğini iddia ediyor. 2021’de Fas iktisadı pandemi sonrası baz yılı olması nedeniyle yüzde 7,9 büyümüştü.
TARIM SAYESİNDE İKTİSAT AYAKTA DURUYOR
Bloomberg’in aktardığına nazaran, başşehir Rabat merkezli bir niyet kuruluşu olan MIPA’nın kurucu ortağı Rachid Aourraz, bahis ile ilgili değerlendirmesinde, “ekonominin yüksek vergi tahsilatı ve fiyatları nispeten denetim altında tutmaya hâlâ yardımcı olan tarım kesimi sayesinde bir ölçü dayanıklılık gösterdiğini fakat yetkililerin krizin bu kadar uzun müddet devam etmesine hazırlıklı olmadığını” söyledi.