Milyonlarca kişinin merakla beklediği EYT ile ilgili düzenlemenin TBMM Genel Konseyinde yasalaşmasıyla gözler müracaat sürecine çevrildi. EYT düzenlemesi, Resmi Gazete’de yayımlanmasının akabinde yürürlüğe girecek. Müracaat süreci de bundan sonra başlayacak.
EYT’LİLER BİRİNCİ OLARAK İŞTEN AYRILMA BAŞVURUSU YAPACAK
Yasadaki kaideleri karşılayanlardan, sigorta kolu 4/a (SSK) olanlar emeklilik için birinci olarak mevcut iş yerlerine “emeklilik” gerekçesiyle işten ayrılma başvurusu yapacak. Patronun işten ayrılış bildiriminin akabinde, EYT’liler e-Devlet üzerinden emeklilik için kolaylıkla başvurabilecek. Son olarak müracaatlar belge bazlı incelenecek ve emekli aylığı bağlanıp bağlanmaması istikametinde karar verilecek. Kaideleri karşılayıp emekliliğe hak kazananlara aylıkları en kısa müddette bağlanacak.
İŞVERENLER NE YAPACAK?
İşverenler, EYT kapsamındakilerin işten çıkartma süreçlerinde olağan emeklilik prosedürlerini izleyecek. Bu kapsamda, işten çıkartmada 8 numaralı kod kullanılacak. Patron emekli olan çalışanına hak ettiği kıdem tazminatını ödeyecek. EYT’lilerin kıdem tazminatına ait Kredi Garanti Fonu’ndan takviye verilecek. Öte yandan, EYT kapsamında emekli olanlar, 30 gün içinde birebir iş yerinde çalışmaya başlamaları halinde yüzde 5 oranında toplumsal güvenlik dayanak primi indirimi hakkından yararlanabilecek.
KIDEM TAZMİNATININ HESAPLANMASI
Türkiye’de birinci kere 1936’da çıkarılan İş Yasası ile uygulanmaya başlayan kıdem tazminatı, bir iş yerinde en az 1 yıldır çalışan çalışanın makul koşullar oluştuğunda işten ayrılırken aldığı toplu ödeme fiyatını söz ediyor. Kıdem tazminatı hesaplanırken, çalışanın işten ayrılırken giydirilmiş en son brüt fiyatı temel alınıyor. Personele, iş yerinde geçirdiği her bir yıl için bir aylık (30 gün) brüt fiyatı fiyatında ödeme yapılıyor, bu ödemeden yalnızca damga vergisi kesiliyor.
YASA KİMLERİ KAPSIYOR?
EYT’de rastgele bir yaş hududu uygulanmayacak. Toplam 5 milyon çalışanı etkileyen düzenlemeyle, 2023 yılında 2 milyon 250 bin kişi emekli olabilecek.
Yasadan, 9 Eylül 1999 öncesinde işe girenler yararlanacak. 4/a (SSK) sigortalıları için bayanlarda 20, erkeklerde 25 yıllık sigortalılık müddeti ve 5000-5975 ortasında kademeli prim gün kaidelerini taşıyanlar, 4/b (Bağkur) ve 4/c ( Emekli Sandığı) sigortalıları için de bayanlarda 20 tam yıl, erkekler de 25 tam yıl hizmeti olanlar aylık alabilecek.