Pamukta yüzde 50 oranında ithalata bağımlı olan Türkiye, ABD ile ‘kontrat’ krizi yaşıyor. Alınan bilgiye nazaran ABD’li üreticiler, siparişlere yetişemeyen Türk iplikçilerle 9 ay evvel kontrat yaparak 3 dolardan pamuk sattı. Fakat ‘olmayan pamuğu’ sattıkları sonradan anlaşıldı. ‘Açığa satış’ yaptıkları için lojistik ıstırapları münasebet göstererek mal göndermeyip 9 ay boyunca daima oyalayan ABD’li üreticiler, şu anda fiyat 1.5 dolara kadar gerilemesine karşın kontrat kaidelerini suiistimal edip 3 dolarlık fiyatı dayatmaya başladılar.
HÂLÂ TESLİM EDİLMEDİ
Söz konusu kontratları imzalayan kelam konusu şirketlerden kimileri ise yüksek fiyatla aldıkları pamuğu hâlâ teslim alamadı. İplik sanayicisinin ziyanı 550 milyon doları geçerken birtakım endüstriciler ABD tarafına dava açmaya hazırlanıyor. Mevzu, İstanbul Dokumacılık ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği’nin (İTHİB) hafta sonu Kahramanmaraş’ta gerçekleştirilen idare konseyi toplantısında gündeme geldi.
ZARAR 550 MİLYON DOLAR
Akşam Gazetesi’nde yer alan habere nazaran, Türkiye’nin toplam pamuk ithalatının 3 milyar dolar olduğunu anlatan İTHİB Lideri Ahmet Öksüz, “En fazla alımı da ABD’den yapıyoruz. Bu süreçlerde alım kontratları düzenleniyor. Bu kontratlara ait olarak ABD’li satıcılar vaktinde yükleme yapmadı. Bu gecikme 1-2 hafta da değil. 8-9 ay. Bu satışlarda tek taraflı o denli bir kontrat yapmışlar ki 8-9 ay geçse de almak zorundasınız. Üstelik vaktinde kilosu 2-3 dolarken bağlanmış, 9 ay gecikmiş mal, hâlâ gelmemiş ve fiyat da 1.5-2 dolara gerilemiş. Ortadaki fiyat farkı nedeni ile oluşan ziyan 550 milyon dolar civarında” dedi.
BAKANLIKLA GÖRÜŞTÜK
Öksüz “Açığa satış yapmışlar. Türkiye’nin kaynağı gitti. Cezası yok. Şu anda uğraş veriyoruz. Ticaret Bakanlığı ile de görüşüyoruz. Birlikte hareket etmek gerekiyor. Biz ABD ile ‘böyle kontrat yapmıyoruz, bize satmak istiyorsan kontratını şöyle yapacaksın’ diye masaya oturmamız gerekiyor” dedi.
İPLİK İTHALATI 8 MİLYAR DOLARI GEÇTİ
Öksüz’ün verdiği bilgilere nazaran, geçen sene ocak-temmuz devrinde 5,6 milyar dolar olan dokuma bölümü ithalatı bu yıl birebir devirde 8,1 milyar dolara çıktı. Öksüz “Tekstil bölümünün en değerli hammaddelerinden biri pozisyonundaki pamuk ipliği kesiminin ek gümrük vergilerinin artırılması en kıymetli beklentilerimiz ortasında yer alıyor. Ticaret Bakanlığımız da mevzuya çok titizlikle yaklaşıyor” dedi.
1 MİLYAR DOLAR YATIRIM YAPTIK, HEBA OLMASIN
Türkiye pamuk ipliği üretiminin yüzde 50’sinin gerçekleştiği Kahramanmaraş’ta yapılan aktiflikte dalda son periyot yaşanan meselelere değinen İTHİB Lideri Ahmet Öksüz, dokumada haksız rekabete karşı tedbir alınmasını istedi. Öksüz “Atıl kapasite varken içerinde üretelim diyoruz. Bakanlığa da derdiğimiz anlattık. Zira önemli yatırımlar yaptık. Sadace pamuk ipliğine 1 yılda 1 milyar dolar yatırım yapıldı. Lakin Özbekistan, Türkmenistan, Pakistan ve Hindistan üzere Asya ülkelerinin dampingli ihracat baskısı altındayız. Birebir vakitte menşe sapması nedeniyle yerli üreticiyi koruyan tedbirler de etkisiz kılınıyor. Şayet bu sıkıntılar karşısında acil tedbir alınmazsa 78 milyar dolarlık dev bir büyüklüğe ulaşan üretimde düşüş yaşanması kaçınılmaz olacak” diye konuştu.