Okumak artık ateş değeri; eğitim maliyetinin en ucuzu 1,5 milyon, en değerlisi 10 milyon TL’ye çıktı.
Bir öğrencinin anaokulundan başlayan özel okul maliyeti 1,5 milyon ile 10 milyon lira ortasında değişiyor. Ortalama okullarda ise fiyat 5,5 milyon TL.
Bu yıl, 1 milyon 246 bin 429 öğrenci Liselere Geçiş Sistemi (LGS) Sınavı’na, 3 milyon 527 bin 463 aday da Yükseköğretim Kurumları Sınavı’na (YKS) girdi. LGS sonuçları açıklanırken YKS’de heyecanlı bekleyiş devam ediyor.
Veliler ise şimdiden özel okul ve vakıf üniversitesi fiyatlarını kara kara düşünmeye başladı. Nedeni de artan eğitim maliyetleri. Her ne kadar özel okullarda artırım oranı yüzde 65 ile sonlandırılmış olsa da yıllık fiyatların anaokullarında bile 50 bin TL’den başlayıp yarım milyona kadar çıkması veliler için işin içinden çıkılmaz bir hal yarattı. O denli ki bir kişinin anaokulundan üniversiteye kadar olan yaklaşık 20 yıl süren eğitim süreci maliyeti artık milyonlarla söz edilmeye başladı.
Gazete Oksijen’den Esen Dolma’ya konuşan Yaşar Üniversitesi İşletme Fakültesi İktisat Bölümü’nden Dr. Anıl Aba, büyükşehirlerde yaşayan bir öğrencinin 20 yıllık eğitim maliyetini çıkardı. Dr. Aba, sorulara şu karşılıkları verdi:
ARAŞTIRMADA MALİYET KALEMLERİ OLARAK NELERE ALDINIZ
Okul, servis, yemek, yurt, harçlık ve alınan kurslar yer alıyor. Bu kurslar satranç ya da müzik kursu üzere kurslar. İmtihanlara hazırlanırken alınan kurslar ya da özel ders fiyatları bu maliyete dahil değil. Ayrıyeten yalnızca büyükşehirlerdeki okulları hesaplamamıza dahil ettik. Zira kimi Anadolu kentlerinde bu maliyetlerin çok daha altında hizmet veren kurumlar var. Bir de eğitim fiyatları çok arttığı için tıp ve diş hekimliği kısımları bu çalışmaya dahil edilmedi.”
Eğitim maliyetlerini ise en ucuz, ortalama ve değerli olarak gruplandırdınız. Bu gruplandırmayı nasıl yaptınız?
En ucuzu hesaplarken okul fiyatlarındaki tabanı baz aldık. Yemek fiyatını katmadık, öğrencinin yemeği konutundan götürdüğünü varsaydık. Bu sayıya servis de dahil değil, okula öğrenciyi velisi bırakıyor. Okul kıyafeti olarak da markalı yerine en ucuz muadili satın alınıyor.
Hesaplamanıza nazaran de en ucuzu 1,5 milyon lira tuttu. Bu fiyatı hesaplarken nasıl bir yol kullandınız?
Anaokulundan başlarsak büyükşehirlerde en ucuz anaokulu 50 bin lira. Buna üstte saydığımız kriterler ile yıllık 10 bin lira da öbür masrafları eklemek gerekiyor. 2 yıl anaokuluna giden kişinin maliyeti 120 bin lira oluyor. Birebir maliyetler ilkokul için de geçerli lakin 4 yıl olduğu için 240 bin lira tutuyor. Ortaokulda da eğitim fiyatı 50 bin lira fakat öğrencinin öbür masraflarını 15 bin lira olarak düşünmek gerek. 4 yıldan, maliyet 260 bin lira oluyor. Liseye geçtiğimizde fiyat artıyor ve okul fiyatı 70 bin lira oluyor, öteki masraflar da 20 bin liraya çıkıyor. Liseyi hazırlık artı 4 yıl düşünmek gerek. O denli olunca 5 yıllık eğitim maliyeti 450 bin lira. Üniversitede ise eğitim fiyatı taban fiyat 60 bin lira ancak başka masrafları 30 bine çıkarmak gerek. Tekrar hazırlık sınıfını da ekleyip 5 yıl üzerinden hesapladığımızda maliyet 450 bin lira oluyor. Bu hesaba nazaran anaokulundan üniversite mezuniyetine kadar en ucuz eğitim maliyeti 1 milyon 520 bin lira. Lakin burada altını çizmek istiyorum, meblağ taban fiyat ve en düşük maliyetlere nazaran hesaplama yapıldı.
Öyleyse artık en yüksek maliyete geçelim. Burada fiyat ne oluyor?
10 milyonu geçiyor.
Bu hesaplamayı yaparken neleri kriter olarak aldınız?
Birinci ve ortaokulda Koç, Açı, ENKA, Hisar; lisede Koç, Robert; üniversitede ise Koç, Sabancı üzere eğitim kurumlarını örnek aldık. Ki daha Koç Üniversitesi’nin fiyatı de açıklanmadı fakat biz araştırmamızda geçen yılki fiyatı baz aldık ve 278 bin lira dedik. Burada bir şey daha belirtmek istiyorum, okul fiyatı dışındaki öbür maliyetler de ortalama olarak hesaplandı. Yani kişinin maddi durumuna nazaran öteki kalemler daha da artabiliyor.